gravatar

Japonca Dil Bilgisi

Dilbilgisi Özeti


1-Zamirler

A-Şahıs Zamirleri

Kanji Hiragana
Roomaji
Anlamı
わたし Watashi Ben
貴方 あなた Anata Sen
かれ Kare O (erkek)
彼女 かのじょ Kanojo O (bayan)
私達
わたしたち
Watashi-tachi Biz
貴方方 あなたがた Anata gata Siz
彼等 かれら
Kare-ra
Onlar

B-İşaret Zamirleri

Hiragana Roomaji Anlamı Açıklama
これ
Kore Bu Konuşmacıya yakın
それ
Sore Şu Dinleyiciye yakın
あれ Are O Her ikisine uzak

İşaret sıfatları işaret zamirlerinden farklıdır:
この
Kono (bu), その Sono (şu), Ano (o).

2- wa edatı

Japonca cümlelerde özneden hemen sonra gelir ve cümlenin konusunu belirleyicidir. Türkçe karşılığı yoktur. Yazıda Hiragana ha ile gösterilir.

3-です desu eylemi

Japonca desu, Türkçe "-yım, -sın, -dır, -yız, -sınız, -dırlar" eklerinin karşılığı gibidir.

Özne + wa + ad/sıfat + desu.

私はトルコ人です。
Watashi wa Toruko-jin desu.
Ben Türk'üm.

Olumsuz cümlede desu yerine ではありません 'dewa arimasen' veya じゃありません 'ja arimasen' kullanılır.

私は学生ではありません。
Watashi wa gakusei dewa arimasen.
私は学生じゃありません。
Watashi wa gakusei ja arimasen.

Ben öğrenci değilim.

Geçmiş zamanda ise でした 'deshita' kullanılır. Türkçe "idim, idin, idi, idik, idiniz, idiler" gibi bir anlamı vardır.

私は先生でした。
Watashi wa sensei deshita.
Ben öğretmendim.

Geçmiş zamanda olumsuz cümlelerde ではありませんでした 'dewa arimasen deshita' veya じゃありませんでした 'ja arimasen deshita' şeklindeki yapı kullanılır.

私は先生ではありませんでした。
Watashi wa sensei dewa arimasen deshita.
私は先生じゃありませんでした。
Watashi wa sensei ja arimasen deshita.
Ben öğretmen değildim.

4-Edatlar

Japonca'da Türkçe'deki isim çekim eklerine benzer fonksiyonda kullanılan edat- ların başlıcaları şunlardır:

e : -a, -e, -ya, -ye
ni: -a, -e, -ya, -ye; -da, -de, -ta, -te
de: -da, -de, -ta, -te
no: -(n)ın, -(n)in, -(n)un, -(n)ün
o : Nesneyi belirtir. Türkçe -ı, -i, -yı, -yi ekine yakındır.
ga: yalın hali belirtme takısı.
から kara: -den, -dan, -ten, -tan
より yori: -den, -dan, -ten, -tan (kıyas)
の他に no hoka ni: -den başka
以来 irai: -den beri
の為に no tame ni: -den dolayı
の前に no mae ni: -den önce
の前で no mae de: -den önce
の方へ no hoo e: -e doğru
によれば ni yoreba: -e göre
made: -e kadar
の代わり no kawari ni: -in yerine
無しで nashi de: -sız, -siz, -suz, -süz
の下に no shita ni: -in altına; -in altında
の間に no aida ni: -in arasında, -in aralarında
の後に no ato ni: -in ardından
の後ろに no ushiro ni: -in arkasında
周り no mawari ni: -in etrafında

どこへ Doko e : Nereye
トルコで Toruko de: Türkiye'de
ここに Koko ni : Buraya; burada

貴方を愛して居ます。
Anata o aishite-imasu.
Seni seviyorum. vs.

私の Watashi no: Benim
貴方の Anata no : Senin
彼の Kare no : Onun
彼女の Kanojo no : Onun
vs.

ka: Sorularda kullanılan edattır. Kullanılış şekli soru işareti gibidir. Yani her cümlenin sonunda bulunur. Fiillerde kibar biçimde de bu böyledir. Ancak arkadaşlar arasında kullanılan günlük konuşma dilinde, fiilden sonra のですか? no desu ka? şeklindeki yapı kullanılır.

貴方は日本人ですか?
Anata wa Nihon-jin desu ka?
Siz Japon musunuz?

は来ますか?
Kare wa kimasu ka?
O gelir mi? / O gelecek mi?

貴方はいつ来たのですか?
Anata wa itsu kita no desu ka?
Sen ne zaman geldin?

5-Fiiller

Japonca fiillerin şu şekilleri bulunur:

A-Sözlük biçimi: Fiilin sözlüklerde bulunan biçimidir. Arkadaşlar arasında kullanılan günlük konuşma dilinde geniş ve gelecek zamanı ifade eder:

私は来る
Watashi wa kuru.
Ben gelirim. / Ben geleceğim.

Sözlük biçimine koto, mono ve hito getirilerek isim-fiil yapılır:
暮らす
kurasu-koto: yaşamak,
無くなる
nakunaru-mono: kaybolan,
暮らすkurasu-hito: yaşayan.
Buradaki
mono bir nesne için, hito ise bir insan için kullanılır.

B-ない nai biçimi: Arkadaşlar arasında kullanılan günlük konuşma dilinde, geniş ve gelecek zamanın olumsuz şeklidir:

私は来ない
Watashi wa konai.
Ben gelmem. / Ben gelmeyeceğim.

Arkadaşlar arasında kullanılan günlük konuşma dilinde, olumsuz emir şekli olarak nai biçimi + de kullanılır:
ikanai! gitme!

C-ta biçimi: Arkadaşlar arasında kullanılan günlük konuşma dilinde geçmiş zaman şeklidir.

Watashi wa itta. Ben gittim.

D-masu biçimi: Kibar dilde geniş ve gelecek zaman şeklidir.

Watashi wa kimasu. Ben gelirim. Ben geleceğim.

E-masen biçimi: masu biçiminin olumsuzudur.

Watashi wa kimasen. Ben gelmem. Ben gelmeyeceğim.

Kibar dilde geçmiş zaman olumsuzda masen biçimi + deshita kullanılır.

Watashi wa kimasen deshita. Ben gelmedim.

F-mashita biçimi: Kibar dilde geçmiş zaman biçimidir.

Watashi wa kimashita. Ben geldim.

G-te biçimi: Emirlerde kullanılır.

itte! git!

Emir şekline kudasai getirilerek kibarlaştırılır. Kibar dilde şimdiki zaman olumlu şekli için te biçimi + imasu, olumsuz şekli için ise te biçimi + imasen kullanılır.

Watashi wa itte imasu. Ben gidiyorum.
Watashi wa itte imasen. Ben gitmiyorum.

Fiillerin başka şekilleri de vardır. Aşağıda iku gitmek fiilinin çeşitli şekilleri bulunmaktadır:

ikanai: gitmez- (samimi)
ikanakatta: gitmedi- (samimi)
ikanai de! : gitme! (samimi)
ikanai de kudasai!: gitmeyin! (kibar)
ikanakereba naranai: gitmek zorunda- (samimi)
ikanakereba narimasen: gitmek zorunda- (kibar)
ikanakereba nakute (mo) ii (desu): gitmek zorunda değil-
ikimasu: gider- (kibar)
ikimasen: gitmez- (kibar)
ikimashita: gitti- (kibar)
ikimasen deshita: gitmedi- (kibar)
ikimashoo: gidelim
ikitai: gitmek istiyor-
ikitaku nai: gitmek istemiyor- (samimi)
ikitaku arimasen: gitmek istemiyor- (kibar)
ikitakatta: gitmek istedi-
ikitaku nakatta: gitmek istemedi- (samimi)
ikitaku arimasen deshita: gitmek istemedi- (kibar)
iki nagara: giderek

iku: gider- (samimi)
iku rashii: gidermiş-
iku soo desu: gidermiş-
iku deshoo: gidecek-
iku koto: gitmek, gitme(si)
iku koto ga dekiru: gidebilir- (yeterlilik-samimi)
iku koto ga dekimasu: gidebilir- (yeterlilik-kibar)
iku kamo shirenai: gidebilir- (ihtimal-samimi)
iku kamo shiremasen: gidebilir- (ihtimal-kibar)
iku ni chigai nai: gitse gerek (samimi)
iku toki: giderken
iku hito: giden (kişi)
iku ni chigai arimasen: gitse gerek (kibar)
iku hoo ga ii (desu): gitmek daha iyi
iku hazu datta: gidecekti- (samimi)
iku hazu deshita: gidecekti- (kibar)
iku ya inaya: gider gitmez
iku to: gidince
iku tame ni: gitmek için
iku mae ni: gitmeden önce
iku naraba: giderse-

itta rashii: gitmiş-
itta soo desu: gitmiş-
itta toki: gittiği zaman
itta naraba naa!: keşke gitse!
itta ra naa!: keşke gitse!
itta naraba yokatta noni!: keşke gitseydin(iz)!
itta ra yokatta noni!: keşke gitseydin(iz)!
itta naraba yokatta naa!: keşke gitseydim/gitseydik!
itta ra yokatta naa!: keşke gitseydim/gitseydik!

itte!: git! (samimi)
itte kudasai!: gidin! (kibar)
itte kudasaimasen ka?: gider misin(iz)? (rica)
itte: gidip
itte wa naranai: gitmemeli- (samimi)
itte wa narimasen: gitmemeli- (kibar)
itte mo ii desu ka?: gidebilir miyim? (müsaade)
itte mo ii desu: gidebilirsin. (müsaade)
itte wa ikaga desu ka?: gider misin(iz)? (önerme)
itte mo: gitsin, gitse de

ike! git! (kaba)
ikuna! gitme! (kaba)